Ritüeller...

Herkesin alışkanlıkları vardır. Kimi alışkanlıklarına sıkı sıkıya bağlıdır, vazgeçemez. Kimisi içinse bazı şeyler alışkanlık yapmaya başladığı anda değiştirilmelidirler. Kişilik özelliğine göre değişir bu karar.

2 yaşının arifesinde bir bebeğiniz var ise bu durum bazen komik bazen de acıklı bir hal alır. "Alışkanlık" kavramı biraz "saplantı" biraz da "değişim korkusu" ile tanımlanmaya başlar. Kendinizi bir anda bu saplantıların yokluğuna tahammül edemeyen bebeğinizin ritüellerini yerine getirmek için çabalarken bulabilirsiniz. :-)

İşte bizim minik Deniz'in bazı alışkanlıkları ve ritüelleri;

Yatma ve Uyuma

Akşam veya gündüz farketmez. Salonda oynarken bir adet meme kendi görebileceği bir yere bırakılır. Memeyi gören Deniz, ağzına alır ve meraklı gözlerle bakarak "Battiş?" diye sorar. "Acaba nerede ki bu battiş?" sorusu ile odasına yönelen Deniz, odada battişlerinin yerli yerinde durduğunu görünce rahatlar. Elif'in artık alt değiştirme masası olarak kullanılmakta olan çizim masasının üzerine iki adet battişi ile oturtulan Deniz tekrar sorar: "Bambam?" Artık alt değiştirilip pijama giyme vakti gelmiştir. İşlem devam ederken Deniz'in sorduğu Bambam (ayısı) ve Tarçın (köpeği) tedarik edilir. Akşam ise ben şortunu giydirirken Elif koltuğa yatar ve ben "Ay Eliif, benim çok gözüm yandı," derim. Elif "Benim de," der. Deniz de iştirak eder buna; "şenin". Gözlerimizin yanmasını geçirmek üzere ışık kapanır. Deniz'i annesinin yanına koyarken Deniz," Şüt?" der. Ben de "ben oğluma bir süt alayım," der odadan çıkarım. Deniz ise arkamdan seslenir; "Bakkala..! Bakkala..!" 

Uyanma ve Teslimat

Güzel bir gece geçirilmiş, tatlı tatlı uyunmuş, uyku alınmış ve uyanılmıştır. Seslenir bizimki; "Anneaeae...!" Elif evdeyse Elif yoksa ben açar kapısını girerim içeri. Bizimki mahmur gözlerle bakmakta ve yatağında oturmaktadır. Bizi görünce hemen yüzükoyun uzanır; "Kaşı..!" Bir güzel sırtını kaşıtan Deniz, o günkü ruh haline göre beni veya Elif'i süt ısıtmaya mutfağa yollar. Isıtılan süt bir kamış yardımı ile hüpletildikten sonra sıra naynaya gelmiştir; "Koş koş.. Nanayyy". Bizimkinin her sabah merakla izlediği "Koş Diego Koş" dizisi başlamak üzeredir. Dizi izlenirken alt değiştirilir ve artık Babaababa'sına (büyükbabası), döndön'üne (anneannesine, dönme dolaba götürdüğü için "döndön") veya anneannesi Avşa'da ise Etem'e (Elif'in imdada yetişen halası, eniştesi ve nenesi) gitmek üzere evden çıkılır. Merdivenler muhtalaka tek başına inilir, inilirken "abi" denilir, çünkü Deniz artık bir "abi" olmuştur. Eğer Üsküdar'a, anneannesine gidiyor ise yolda mutlaka "Kıtkıt..!" (baton sale) yenir ve "Vinç..!"lere bakılır. Üsküdar'a varıldığında ise arabamızı parketmek için evin önündeki masa-sandalye-soba satan dükkândakilere bize yer açmaları için bağırılır: "Adem..!" Babaaababasına gittiğinde "Dut..!" yemek ister ve babaaababası ile "Tiraş..!" olacaktır. "Etem..!"i ise ilk gördüğü zaman ilk lafı: "Ayuu..!" olur. Hayır, eniştesine ayı dememektedir, beraber oynadıkları ayı-hipopotam karışımı yaratığı hatırlatmaktadır; "Ayuu..!" :-)

Çevreyle İlişkiler

Henüz iki yaşında bile olmadı bizim Deniz, ama yine de bir çevresi var ve çevresi ile özel olarak paylaştığı bir takım oyunlar, kelimeler, vs. var. 

• Babaababa (büyükbabası) ile traş olmak,
• Babaannesi ile salıncakta sallanmak, "âlet" şarkısı söylemek,
• Anneannesi ile "Papapa.." yapmak (Papatya Gibisin adlı tango ile dansetmek),
• Kuzenim Dilek Abla ile "Löklök..!" yapmak (çölde giden dece oyunu),
• Elif'in kuzeni Çağla ile top oynayıp "Goool..!" yapmak,
• Abim ile birşeyler "Taaamir..!" etmek,
• Yeğenlerim Defne ile aerobik yapıp dansetmek, Duygu ile "Bebebe..!" yapmak (kitap okumak),
• Annemlerin apartman görevlisi Hayati'ye çöp vermek,
• Annesi ile cevizli kurabiye yapan Sincap Sini oyunu oynamak ("Ceviz..!"),
• Benimle makarna karıştırıp "Cizzz...!" köfte yapmak (evet, 23 aylık bebek eline spatula alıp ızgara köfte yapıyor..!)

Tüm bunlar elbette ki 23 aylık bir bebeğin takıntıları. Her gün bize yepyeni bir "Süprüüz..!" yapan Denizcik'in bazı alışkanlıkları değişiyor, bazıları unutuluyor ve yerine başka alışkanlıklar geliyor. Merakla bir insanın yetişmesini, kişiliğini oluşturmasını izliyorum. Bakalım, ileride alışkanlık bağımlısı mı olacak yoksa alışkanlık düşmanı mı? Umarım ikisi de olmaz da mutlu mesut yaşayıp gider. :-)  

23.aydan annenin aklında kalan en güzel fotoğraflar

1) Deniz'in kendi "kitaplığından" beğendiği kitaba uzanarak minik elleriyle alması ve annesine getirip "oku,oku" demesi

2) Bir dilim karpuzu eline alıp kendisi yemesi, yanaklara bulaşan, kollardan akan pembe sular ve nefes aralarında duyulan "miş,miş" nidaları

3) Kafasında geniş kenarlı şapkası, ayağında sandaletleri ile parkta bir küçük Huckleberry Finn olarak koşturması

4) Sütü, suyu pipet (bizdeki adı alet) ile içerken "ohhh" çekişleri

5) Dün gece bu fotoğraflara bir yenisi eklendi: Çamaşırlıkta boyunun yetiştiği "ıslak" çamaşırları toplayıp çılgınca silkelerken "yardım,yardım" diyen cüce

Baba Olmak..

Annelik kutsaldır.

Lafın gelişi olarak söylemiyorum. Gerçekten de, her ne kadar biz babaların çocuk yapmadaki rolü tartışılmaz bir gerçeklik ise de, hiç yoktan bir canlıyı var edebilme yetisine sahip olmak çok ama çok özel bir durum. Bir de üzerine hormonal olarak çocuklarına kol kanat germe içgüdüsü eklenince, edebiyatta "anne" temalı yaratımların bu derece fazla olmasına şaşmamak gerek.

Ama ben bir anne değilim, olmadım, olamayacağım da. Ben bir babayım. Kadınlar anne olmayı öğrenmiyor, hissediyorlar. Daha iyi bir anne olmak için uğraş verenler var, hiç oralı olmayanlar da. Ancak "baba" olmak içten gelen, hissedilen, hormonlar ile idare edilen bir kavram değil. Baba olmayı basbayağı öğreniyorsun.

Ben bu konuda oldukça şanslıyım. Önümde Hasan Alasya gibi bir baba örneği var. Babam, anne babası ayrılmış bir çocukluk geçirmiş. Ne yazık ki babası ile ilgili iyi düşüncelere sahip olamamış. Buna mukabil, babaannemin ikinci evliliğini yaptığı Reşat Bey o kadar düzgün ve o kadar babayani bir kişiymiş ki, babamla yarı baba-oğul yarı dayı-yeğen yarı abi-kardeş bir ilişkileri olmuş. Bizler "Reşat dede" deriz kendisine.

Niçin şanslı olduğuma gelince. Bu tür durumlar biraz tehlikelidir. Böyle zor bir çocukluk geçirmiş birinin kendi çocuklarına nasıl davranacağı bir muammadır. Benim babam, eksikliğini hissettiği şeyleri bizde tamamlama yoluna gitti. Herkesin babası çok iyidir mutlaka ama, benim babam biraz daha katmerli sanki. Kendine bir şey almaz, bize alır. Kendisi yorulur bizim için, bizi yormamak için elinden geleni yapar.

Babalık bilinen, içten gelen bir şey değil, öğrenilen birşeydir, dedim. Ne kadar şanslıyım ki harika bir öğretmenim var. Bilmeden o kadar çok şey öğrenmişim ki... Deniz'le iletişim içinde iken bazen babamla bizim aramızdaki iletişimi hatırlıyorum ve benzediğimi görmek hoşuma gidiyor. Bakalım, önümüzde uzun bir yol var. Umarım ben de babam gibi 80 yaşıma geldiğimde (6 Temmuz, babam 80 yaşında..!) Deniz de beni babamı sevdiğim kadar sevebilir, bunu başarabilirim. :-)

Deniz'in 2 yıllık tuhaf (?) alışkanlıkları

*  (İlk 2 ay) TRT4 türkü programları eşliğinde uyuyarak jazz seven anneye eziyet :)

*  (İlk 6 ay) Kucakta değil pusette uyumak ama pusetin belli bir ritmde sallanması (hızlı-daha hızlı-yavaş) ve mümkünse halı/parke arasında inip çıkması - ayrıca uyurken başında şapka istemesi ve bu şapka nedeniyle anneannesinin "Çanakkale içindeee vurdulaaaar beniiii" benzetmesine esin kaynağı olması

*  Her zaman uykuyu yemeğe tercih etmesi (bkz Şenel ailesinin geri kalan üyeleri) ve bu nedenle doğumdan 4 gün sonra çıkan sarılık nedeniyle yeniden hastaneye yatmamız

*  Kitapları severek gönülleri fethediş ama Pamuk Prenses masalında hep aynı sayfanın okunmasını istemesi (prenses beline taktığı kemer nedeniyle bayılmıştır, cüceler çevresini sarmıştır) yine aynı masal sayesinde genç yaşlı tüm "prensesleri" öperek uyandırması

*  Hansel Gretel'de cadıyı seven, öpen tek bebek olması

*  (8 ay - 1 yaş arası) Hünnap adında kimsenin bilmediği bir meyvayı sevmesi

*  (1 yaş-1,5 yaş arası) National Geographic'in bir sayısındaki "kurukafalar"a tutku derecesinde bağlılık ve sayfanın her açılışında kurukafayı öpmek

* (1,5 - 2 yaş arası) Örme battaniyelere (iki adet) olan tutkusu, uyuduğu her eve örme battaniye bırakılması, yaz-kış demeden onlara sarılıp uyuması ve yıkanan birinin bile yokluğuna katlanamaması (öbürrr, öbürrr!)

*  (1,5 - 2 yaş arası) Her türlü elektrikli ev aletine (gıngın) olan düşkünlüğü (özellikle elektrik süpürgesi) ve gittiği her evin defalarca süpürülerek parlaması

* (20 - 24 ay arası) TRT Çocuk'ta her akşam yayınlanan iç uyutucu ve sıkıcı (basit çizimler eşliğinde toplam 5 ninni her akşam dönüşümlü olarak yayınlanıyor) ninni programına bağımlılık (bunu geçmişten gelen türkü alışkanlığına bağlamak mümkün) ve bunu günün her saatinde izleme isteği

Denizcik'e Merhaba.. :-)

Ağustos 2009'da Denizcik bize "merhaba" dedi. Önceleri insan benzeri bir organizmaydı. Memesini emiyor, altını dolduruyor ve uyuyordu. Tabii insan seviyor şirinciği ama, sadece şirin olduğu için.

İlk 1 - 1,5 ay sağolsun hafta içi Elif'in annesi "Kıvırcık" bizde kaldı ve sudan çıkmış balığa dönmüş bize çok yardım etti. Gündüzleri ufaklık uyusun diye radyo açıyorlar, ninni gibi geliyor haliyle. Hafta sonları biz açıyoruz radyoyu, uyumuyor. Hafta içi radyoyla mışıl mışıl uyuyan bebekte, hafta sonu tık yok! Sonradan farkettik ki hafta içi açılan radyo TRT ve çalan müzik de uzun havalar, türküler.. 1 aylık bebeğin müzik zevki olduğunu da böylece öğrenmiş olduk!

Her şey bizim ufaklığın müzik ayırdettiğini öğrenmemizle başladı. Her geçen gün bu seçimlere yenisi eklendi Gün be gün bir insanın karakterinin nasıl oluştuğunu gözlemliyoruz. Bizimki artık yemek seçiyor, neler giymek istediğini söylüyor, annesine ve bana işten gelirken neler getirmemiz gerektiği siparişini veriyor: Süt, bal, nar, hünnap (Evet, hünnap..!) Belirli bir mizah anlayışı var örneğin. Tepki veriyor, sinirlenince bağırıyor, özledi mi sarılıp öpüyor. Anlamaya çalışıyor, anlatmaya çalışıyor. Gerçekten de, bebek sevmenin ötesinde, bir insan yavrusunun büyümesini, gelişmesini, kendi dertleri ile savaşmasını, kendisine bir sosyal çevre oluşturmasını izlemek çok eğlenceli ve harika bir şey. Bir bebeğe bakmak, yetiştirmek zor mu? Zor. Hem de çok zor. Tüm hayatınızı kökünden değiştiren bir şey. Ama bu macerayı izlemek de çok zevkli.

Yine de geri dönüşü olmayan bir yol, çocuk isteyenler her iki tarafını iyi düşünüp tartmalı, öyle çocuk yapmalı. Yoksa çocuğa da yazık olur, anne babaya da.

Tatlım benim! :-)